Blockchain Plasma dành riêng cho Stablecoin: Lựa chọn mới hiệu suất cao, không phí

Stablecoin đang dần trở thành phương tiện cốt lõi cho thanh toán trên chuỗi, thanh toán tài sản và dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng blockchain hiện tại vẫn chưa được tối ưu hóa cho các đặc tính của stablecoin, các vấn đề như chi phí giao dịch cao, nút thắt hiệu suất và rủi ro tập trung vẫn còn phổ biến.

Để đối phó với những thách thức này, một dự án có tên là Plasma đã đưa ra một giải pháp đổi mới: xây dựng một sidechain Bitcoin hiệu suất cao được thiết kế đặc biệt cho stablecoin. Sidechain này không chỉ tương thích với máy ảo Ethereum (EVM) mà còn cung cấp giao dịch miễn phí, tăng cường bảo mật và khả năng mở rộng.

Ý tưởng của Plasma đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ thị trường. Vào tháng 2 năm nay, dự án đã thông báo hoàn thành vòng gọi vốn 24 triệu USD, với các nhà đầu tư bao gồm nhiều tổ chức và cá nhân nổi tiếng. Ngoài ra, một số nền tảng mới nổi cũng chọn việc phát hành token đầu tiên của Plasma làm sản phẩm đầu tiên của họ.

Sự cần thiết của Blockchain dành riêng cho Stablecoin

Theo báo cáo của một tổ chức nghiên cứu, doanh thu giao dịch hàng năm của stablecoin dự kiến sẽ đạt 15,6 triệu tỷ đồng vào năm 2024, vượt qua quy mô giao dịch của các mạng thanh toán chính. Là ứng dụng quan trọng trong lĩnh vực tiền điện tử, stablecoin đóng vai trò quan trọng trong nhiều tình huống, thu hút nhiều dự án và doanh nghiệp tăng tốc triển khai, xây dựng hệ sinh thái sản phẩm mới.

Nhóm Plasma cho rằng, các chuỗi công khai chính hỗ trợ stablecoin hiện tại có những thiếu sót rõ ràng: Chi phí Gas cao của Ethereum khiến nó hoạt động kém trong các tình huống thanh toán; trong khi một số chuỗi công khai khác tuy có chi phí thấp và tốc độ giao dịch nhanh, nhưng lại có vấn đề về mức độ tập trung cao.

Để đối phó với những thách thức này, Plasma đã đề xuất một loại blockchain mới được thiết kế đặc biệt cho stablecoin. Kế hoạch của họ là xây dựng một sidechain trên blockchain của Bitcoin, đồng thời duy trì tính tương thích hoàn toàn với EVM. Thiết kế này nhằm đáp ứng các nhu cầu cơ bản của các hoạt động tài chính phi tập trung, đồng thời tận dụng tính bảo mật của Bitcoin và cung cấp giao dịch stablecoin không mất phí, nhằm giải phóng tiềm năng của thị trường stablecoin trị giá hàng nghìn tỷ đô la.

Đặc điểm kỹ thuật và lợi thế

Lý do Plasma chọn xây dựng sidechain Bitcoin là do tính bảo mật và phi tập trung vô song của mạng Bitcoin, cung cấp nền tảng lý tưởng cho việc thanh toán stablecoin toàn cầu.

Về cơ chế đồng thuận cốt lõi, đội ngũ Plasma đã tự phát triển PlasmaBFT dựa trên sự tiến hóa của Fast HotStuff, hỗ trợ xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây, đáp ứng nhu cầu về tốc độ giao dịch của các thanh toán stablecoin toàn cầu. PlasmaBFT được viết bằng ngôn ngữ Rust và đã được tối ưu hóa cho độ trễ đầu cuối thấp.

Ngoài ra, Plasma đạt được sự kế thừa an toàn tối thiểu bằng cách neo rễ trạng thái vào mạng Bitcoin. Thiết kế này cho phép Plasma đạt được mức độ an toàn tương đương với Bitcoin mà không phụ thuộc vào một nút xác thực hoặc tổ chức trung gian duy nhất, giảm thiểu rủi ro về điểm lỗi đơn lẻ hoặc tấn công.

Việc triển khai cơ chế đồng thuận Plasma sẽ được thực hiện qua ba giai đoạn, bắt đầu từ giai đoạn người xác thực đáng tin cậy, dần dần chuyển sang mô hình phi tập trung hoàn toàn.

Nhằm giải quyết vấn đề phí giao dịch cao, Plasma đã ra mắt cơ chế chuyển khoản "không phí" cho các stablecoin mainstream, điều này sẽ nâng cao đáng kể tính phổ quát và tiện lợi của việc thanh toán bằng stablecoin. Mạng lưới Plasma sử dụng kiến trúc phân khối, thiết kế với hai lớp xử lý song song, một lớp chịu trách nhiệm cho giao dịch tính phí bình thường, lớp còn lại chuyên xử lý giao dịch miễn phí. Người dùng có thể chọn phương thức giao dịch khác nhau dựa trên nhu cầu.

Phát hành token XPL

XPL là đồng tiền gốc của mạng Plasma, được sử dụng để duy trì sự đồng thuận và an toàn, đồng thời là nhiên liệu cho lớp thực thi. Plasma cho biết, đồng XPL đóng vai trò cốt lõi trong hệ thống, không chỉ đảm bảo an toàn cho cơ chế đồng thuận PlasmaBFT, hỗ trợ thực thi EVM dựa trên Reth, mà còn hỗ trợ cầu nối Bitcoin với độ tin cậy tối thiểu.

Việc phát hành công khai XPL sẽ diễn ra trên trang web chính thức của Plasma, người tham gia cần hoàn thành quy trình xác thực danh tính KYC, kiểm tra quyền tài phán và các quy trình tuân thủ khác. Việc nạp trước sẽ mở vào ngày 9 tháng 6, và đợt phát hành thực tế sẽ bắt đầu sau vài tuần. Đợt phát hành công khai này dự kiến bán 10% tổng số lượng XPL, tương ứng với mức định giá hoàn toàn pha loãng là 500 triệu đô la.

Quá trình phát hành bao gồm giai đoạn gửi tiền và thời gian khóa. Trong giai đoạn gửi tiền, người tham gia có thể gửi Stablecoin vào Plasma Vault trên Ethereum, tích lũy "đơn vị" để quyết định tỷ lệ phân phối bảo đảm của XPL. Sau khi giai đoạn gửi tiền kết thúc, Vault sẽ vào trạng thái khóa ít nhất 40 ngày. Khi mạng chính Plasma Beta được ra mắt, người tham gia sẽ nhận được token XPL tương ứng với phân phối.

Cần lưu ý rằng đợt công khai này chỉ mở cho các khu vực đủ điều kiện và có các yêu cầu tuân thủ cụ thể. Người dùng Mỹ tham gia cần xác minh danh tính nhà đầu tư đủ điều kiện, và các token XPL mua sẽ được khóa trong 12 tháng.

Plasma nhấn mạnh, cấu trúc phát hành lần này phản ánh giá trị cốt lõi của mạng lưới: khuyến khích sự tham gia lâu dài, duy trì lợi ích nhất quán và tăng cường tính minh bạch, đảm bảo những người đóng góp sớm có thể chia sẻ công bằng lợi ích từ sự phát triển của mạng lưới.