Hệ sinh thái BTC đón nhận sự phát triển mới của hợp đồng thông minh

Gần đây, trong hệ sinh thái Bitcoin xuất hiện một nền tảng hợp đồng thông minh mới mang tên Fractal Bitcoin, đã chính thức ra mắt mạng chính vào tháng 9. Một trong những đặc điểm nổi bật của Fractal là khả năng hợp đồng thông minh, và cùng với việc ra mắt mạng chính, đã giới thiệu giao thức token mới CAT20. CAT20 có những điểm tinh tế nào trong thiết kế kỹ thuật? Chúng ta có thể học được gì từ đó?

Giới thiệu Fractal Bitcoin

Trước khi tìm hiểu về CAT20, chúng ta cần hiểu một cách đơn giản về Fractal Bitcoin, mối quan hệ giữa hai cái này giống như ERC20 và ETH, giao thức CAT20 được triển khai trên Fractal Bitcoin.

Fractal Bitcoin còn được gọi là phân hình Bitcoin, là một mạng lưới lớp hai hoàn toàn tương thích với BTC. So với BTC, thời gian xác nhận khối của nó nhanh hơn, chỉ cần 1 phút. Nguyên lý cơ bản là sao chép mạng BTC vài lần, mỗi chuỗi đều có thể xử lý giao dịch, số lượng nút xử lý giao dịch tăng lên, tốc độ tự nhiên cũng tăng theo. Tuy nhiên, các chi tiết kỹ thuật cụ thể, như cách giao tiếp giữa các chuỗi khác nhau hiện vẫn chưa rõ ràng, và chính thức cũng chưa cung cấp tài liệu kỹ thuật liên quan.

Một đặc điểm quan trọng của Fractal là đã kích hoạt mã vận hành OP_CAT, mà BTC đã bị bỏ qua từ lâu vì lý do an ninh, điều này đã nâng cao khả năng của Fractal Bitcoin lên một tầm cao mới. Một số người cho rằng OP_CAT có thể giúp BTC có khả năng hợp đồng thông minh, từ đó mở ra nhiều khả năng phát triển trong tương lai.

Hiện tại, đã có người thực hiện một giao thức tương tự như ERC20 trên Fractal Bitcoin.

Giao thức CAT

Có sự hỗ trợ của OP_CAT ở lớp nền, giao thức CAT tương ứng đã nhanh chóng xuất hiện. Hiện tại, giao thức CAT20 đang hoạt động thực tế, và một trình duyệt khối cũng đã thêm bảng chức năng tương ứng.

Tên gọi của CAT20 gợi nhớ đến ERC20, hai cái này thực sự khá giống nhau. So với giao thức ERC20 đã trưởng thành, CAT20 đã thực hiện một vòng đời tương tự như thế nào?

Triển khai

Trước khi triển khai, người dùng cần chỉ định địa chỉ ví và thông tin cơ bản của token, cái sau tương tự như ERC20. Điểm khác biệt là, CAT20 có thể thiết lập giới hạn số lượng pre-mined và số lượng Mint mỗi lần.

Triển khai được chia thành hai giai đoạn: "commit" và "reveal". Trong giai đoạn commit, thông tin cơ bản của token như tên, ký hiệu, v.v. sẽ được ghi vào script đầu ra của giao dịch. hashId của giao dịch được khởi xướng trong giai đoạn commit sẽ được sử dụng làm định danh cho token đó, để phân biệt với các token khác.

Trong giai đoạn reveal, giao dịch sẽ xuất ra một OP_RETURN, lưu trữ Hash trạng thái ban đầu của CAT20. Sau đó, sẽ xuất ra một Minter, được sử dụng để duy trì sự thay đổi trạng thái trong quá trình Mint tiếp theo.

Toàn bộ quá trình Deploy tuân theo hai bước thường dùng trên blockchain là nộp và tiết lộ, đây là một phương thức triển khai dự án khá phổ biến.

Mint

Quá trình Mint có các đặc điểm sau:

• đầu vào của mint là một minter, được tạo ra lần đầu bởi deploy
• Mỗi lần mint chỉ có một minter làm đầu vào, có bất kỳ số lượng minter nào làm đầu ra.
• Mỗi lần mint chỉ có một token
• Thứ tự xuất ra có yêu cầu, minter phải ở trước token

Sự thay đổi số lượng minter trong quá trình Mint sẽ ảnh hưởng đến hoạt động mint của toàn mạng. Nếu mỗi lần chỉ xuất ra 1 minter, số lượng minter có sẵn trong mạng sẽ không thay đổi, dẫn đến tình trạng đông đúc. Để tránh tình trạng này, cần phải đặt số lượng minter xuất ra mỗi lần lớn hơn 1. Tuy nhiên, việc xuất ra thêm một minter sẽ yêu cầu phải trả thêm một khoản utxo, do đó, về mặt kinh tế, nhiều người sẽ có xu hướng đặt minter thành 0, điều này sẽ dẫn đến sự giảm phát của minter, cần có một số người tự nguyện trả thêm minter để duy trì.

Trong phiên bản V2, mặc định tạo ra hai Minter, và trạng thái của hai Minter sẽ gần gũi nhất có thể.

Trạng thái giao dịch (V2)

minter giữ trạng thái, lưu trữ ở hai nơi: một là trong OP_RETURN của đầu ra giao dịch, hai là lưu trữ trong hợp đồng thông minh, tức là Minter và Token đã đề cập ở trên.

Hash lưu trạng thái đầu ra giao dịch hiện tại trong OP_RETURN, số lần Mint còn lại của Token được lưu trữ trong hợp đồng. Sau mỗi lần Mint, số lượng mint của Minter mới được sinh ra bằng số lượng mint còn lại chia cho hai. Cuối cùng, số lượng còn lại của tất cả Minter là 0.

Ngoài Minter, Token được tạo ra cũng là hợp đồng thông minh, tức là CAT20. CAT20 có hai trạng thái cơ bản: số lượng và địa chỉ chủ sở hữu Token. Khác với BRC20 hoặc văn bản khắc, CAT20 không nằm trên UTXO của địa chỉ.

Chuyển

Khi chuyển khoản, số lượng token đầu vào và đầu ra cần phải giữ nguyên. Một giao dịch có thể có nhiều token khác nhau, chỉ cần số lượng đầu vào và đầu ra của từng token là nhất quán.

Đốt

Để đốt Token, chỉ cần chuyển Token đến địa chỉ thông thường.

Tóm tắt

Tất cả các thao tác của CAT20 đều do người dùng tự xây dựng, có tính linh hoạt rất cao, vì vậy phần hợp đồng cần phải thực hiện nhiều logic kiểm tra. Một số lỗ hổng xuất hiện hiện nay cũng do sự thiếu sót trong logic kiểm tra gây ra.

Thiết kế này có những ưu điểm sau:

1. Tìm tất cả tình trạng nắm giữ Token chỉ cần xem utxo của token, không cần tiếp tục truy vấn lên trên.
2. Xem tình hình mint hiện tại có thể tìm kiếm giao dịch có dữ liệu trong OP_RETURN chứa cat.