Cuộc khủng hoảng thanh lý FTX: Tranh cãi và suy nghĩ về quyền lợi của các chủ nợ

Gần đây, một bức ảnh chụp tài liệu về việc thanh lý phá sản của FTX đã gây xôn xao trên mạng xã hội. Theo tài liệu cho thấy, nếu người dùng thuộc khu vực tài phán nước ngoài bị hạn chế, khoản tiền bồi thường của họ có thể bị tịch thu. Thậm chí đáng kinh ngạc hơn, trong số tiền bồi thường đến từ "các quốc gia bị hạn chế", có tới 82% đến từ người dùng Trung Quốc.

Do việc Trung Quốc áp dụng quản lý nghiêm ngặt đối với giao dịch tiền mã hóa, những người dùng này có thể phải đối mặt với rủi ro bị coi là "bất hợp pháp", từ đó mất quyền yêu cầu bồi thường. Tình huống này có nghĩa là, những người dùng này không chỉ không thể thu hồi tổn thất, mà tài sản của họ còn có thể bị "tịch thu hợp pháp".

Thông điệp này vừa được công bố đã ngay lập tức gây ra phản ứng mạnh mẽ trong cộng đồng. Nhiều người đã đặt câu hỏi về cách làm của đội ngũ thanh lý, cho rằng đây là cái cớ để trốn tránh trách nhiệm. Có bình luận mô tả quyết định này là "cướp bóc kiểu Mỹ", thể hiện sự không hài lòng về cách đối xử với người dân trong nước. Mặc dù Trung Quốc có những hạn chế nghiêm ngặt đối với giao dịch tiền điện tử, nhưng nhiều người cho rằng việc trực tiếp tịch thu tài sản của người dùng thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng.

Sự kiện này không chỉ dấy lên nghi vấn về việc FTX có "hành động đúng pháp luật" hay không, mà còn khiến người ta suy ngẫm về ai là người ra quyết định, dựa trên tiêu chí nào để hành động và ai là người hưởng lợi cuối cùng.

Thành phần và tranh chấp của đội thanh lý

Đội ngũ tiếp nhận công việc thanh lý FTX là một nhóm tái cấu trúc phá sản đến từ Phố Wall. Nhóm do chuyên gia tái cấu trúc John J. Ray III làm CEO và được thành lập bởi một công ty luật nổi tiếng. John J. Ray đã đóng vai trò quan trọng trong vụ phá sản của Enron, mang lại gần 700 triệu đô la doanh thu cho công ty luật.

Tuy nhiên, mức thù lao cao của đội ngũ này đã gây ra tranh cãi. Theo báo cáo, mức lương theo giờ của các đối tác trong công ty luật lên tới 2000 USD, và John Ray cũng yêu cầu 1300 USD mỗi giờ. Tính đến đầu năm 2025, tổng chi phí dịch vụ pháp lý mà công ty luật này đã khai báo trong quy trình phá sản FTX đã đạt 249 triệu USD. Những tài sản này lẽ ra thuộc về toàn bộ các chủ nợ, nhưng đang dần bị "đội ngũ chuyên nghiệp" ăn mòn.

Tranh chấp về việc xử lý danh mục đầu tư FTX

Cách xử lý danh mục đầu tư lịch sử của FTX bởi đội ngũ thanh lý đã gây ra nhiều tranh cãi. Nhiều dự án đầu tư từng được coi là tài sản quan trọng của FTX đã được bán với giá thấp hơn nhiều so với giá trị thị trường, gây bất mãn cho các chủ nợ.

Dưới đây là một vài trường hợp gây tranh cãi:

1. Cursor: Cổ phần của công ty AI này được bán với giá đầu tư ban đầu là 200.000 USD, trong khi đó giá trị của nó đã đạt 9 tỷ USD. ước tính thận trọng, FTX đã mất ít nhất 500 triệu USD lợi nhuận tiềm năng.

2. Mysten Labs/SUI: Quyền sở hữu cổ phần và quyền mua token mà FTX đã thu được với giá khoảng 100 triệu USD đã được bán với giá 96 triệu USD. Tuy nhiên, lô tài sản này từng có giá trị vượt qua 4,6 tỷ USD khi đạt đỉnh.

3. Anthropic: FTX đã bán khoảng 8% cổ phần với giá 1,3 tỷ USD, nhưng chưa đầy một năm sau, định giá của công ty đã tăng vọt lên 61,5 tỷ USD, khiến FTX bỏ lỡ ít nhất 3,7 tỷ USD lợi nhuận bổ sung.

Các trường hợp này đã gây ra sự nghi ngờ về quyết định của đội ngũ thanh lý, nhiều người cho rằng những hoạt động này đã dẫn đến sự mất mát tiềm năng lợi nhuận khổng lồ.

Tranh cãi và suy ngẫm về quá trình thanh lý

Quá trình thanh lý của FTX đã gây ra một loạt các hoạt động gây tranh cãi. Một số quan sát viên chỉ ra rằng việc bán giảm giá quy mô lớn dường như chủ yếu nhắm vào một số tổ chức nhất định, và nhiều tài sản đã gia tăng giá trị đáng kể trong thời gian ngắn. Hành động này đã dấy lên nghi ngờ về động cơ của đội ngũ thanh lý.

Đội ngũ thanh lý giải thích rằng những hành động này nhằm "khoá tiền kịp thời, tránh rủi ro biến động". Tuy nhiên, các nhà phân tích trong ngành chỉ ra rằng lý do này khó giải thích tại sao việc bán giảm giá chủ yếu nhắm vào các tổ chức cụ thể, và hầu hết tài sản đã tăng giá mạnh trong thời gian ngắn.

Hiện tại, tài sản phá sản của FTX dự kiến sẽ được phân phối toàn cầu với tổng số tiền từ 14,5 tỷ đến 16,3 tỷ USD. Tuy nhiên, nếu người dùng ở các khu vực như Trung Quốc không thể đòi bồi thường một cách suôn sẻ, điều này có nghĩa là một phần nhà đầu tư có thể bị loại khỏi sự bảo vệ pháp lý.

Sự kiện này không chỉ liên quan đến việc phân bổ số tiền khổng lồ, mà còn kích thích suy nghĩ của mọi người về tính công bằng của hệ thống pháp luật. Đối với hàng chục ngàn nhà đầu tư bình thường, đây không chỉ là sự mất mát về tài chính, mà còn có thể làm lung lay niềm tin vào công bằng và chính nghĩa.

Trong cơn bão thanh lý này, chúng ta thấy được sự phức tạp của quy trình pháp lý và những vùng xám tiềm ẩn. Sự kiện này nhắc nhở chúng ta rằng trong thị trường tài chính toàn cầu hóa, việc cân bằng lợi ích của các khu vực tài phán khác nhau và bảo vệ quyền lợi của tất cả các nhà đầu tư vẫn là một vấn đề quan trọng cần được thảo luận sâu sắc.