Likidite İllüzyonu: Para Enflasyonu Medeniyetin Yapısal Çöküşünü Gizliyor

Şu anda yüksek finansallaşma döngüsünün son aşamasındayız. Bazı kripto paralar bir ay içinde on kat artış gösterebilirken, ertesi gün %20 düşüş yaşayabiliyor ve piyasa buna alışmış durumda. Bu, içinde bulunduğumuz balonun bir göstergesi; ancak balon sadece bir yüzey. Daha derin bir sorun, likidite, çarpıklık ve kendi çelişkileri altında yavaş yavaş çöken bir medeniyettir.

S&P 500 endeksi yeni bir zirveye ulaştı ve genel bir sevinç dalgası yarattı. Ancak, bir adım geri atıp bakıldığında, sözde tarihi yeni zirve sadece bir likidite yanılsaması; tamamen enflasyon tarafından yönlendirilen, hiçbir destek bulamayan bir para birimi ile ölçülen bir sonuç. Enflasyona göre ayarlandıktan sonra, 21. yüzyılın başından beri S&P endeksi aslında kayda değer bir büyüme göstermemektedir. Bu gerçek bir "büyüme" değil, para arzındaki genişlemenin doğrudan bir yansımasıdır.

Fed'in yakın zamanda faiz indirme olasılığı düşük. İyimser bir tahminle belki Eylül ayında, eğer ekonomik durum kötüleşirse, belki Aralık'ta bir faiz indirimi daha olabilir. Fakat faiz oranı ayarlamaları temel sorunu çözemez. Karşılaştığımız yapılandırıcı bir sorun ve gerçekten önemli olan sadece üç yön var:

1. Borç sisteminin yavaş çöküşü

Modern para düzeni çöküşün eşiğine geldi. Sürekli genişleyen bir borç temeline dayanıyor ve bugün uzlaşılmaz iç çelişkilerle karşı karşıya. Geçmişteki yanıt stratejileri - teşvikler, kurtarma planları, politikada dönüş - bir ana yanılgıya dayanıyordu: Borç ne kadar fazla olursa, refah düzeyi o kadar yüksek olur.

Ama bu yanılsama çökmekte. Verimlilik artışı duraklama aşamasında, nüfus yapısı bu sistemin zıttı. Çalışma çağındaki nüfus azalmakta, bağımlılık oranı sürekli artmakta, tüketim giderek gelir yerine kredilere bağımlı hale gelmekte. Bu ekonomik makine yaşlanıyor ve kendini onarma yeteneğini kaybetti.

2008 finansal krizi bu miti yıkması gerekiyordu, ama başarılı olamadı. Aksine, COVID-19 bunu başardı çünkü ahlaki bir bedel getirdi. Gerçek şu ki, hükümetler en temel biyolojik anlamda vatandaşlarını koruyamaz. Birçok hükümetin eylemleri, yaşam hakkının herkes için eşit olmadığını gösteriyor.

Bu, meşruiyetin ciddi bir düşüşüne yol açtı. Günümüzdeki kurumlar, daha çok izleme, sübvansiyon ve kamuoyu manipülasyonu ile ayakta duran birer boş kabuk gibi. Epstein davası bir istisna değil, gerçek yapının bir köşesini ifşa eden bir durum: suç, yönetim ve sermayenin iç içe geçtiği karmaşık bir sistem. Amerika, artık yolsuzluğunu gizlemiyor, bunun yerine onu paraya çeviriyor.

2. Akıllı Paketleme

Genel Yapay Zeka (AGI) hakkındaki tartışmalar hâlâ saf bir iyimserlik içinde kalıyor. Çoğu insan hâlâ AI'nın Excel veya bulut hizmetleri gibi yaygınlaşacağını, bir üretkenlik aracı haline geleceğini ve abonelik modeliyle kâr elde edeceğini düşünüyor.

Bu gerçekçi olmayan bir hayal.

Eğer makine kendini geliştirme yeteneği kazanırsa, karmaşık sistemleri simüle edebilir ve biyolojik, kimyasal veya bilgi silahları gibi yeni tür silahlar tasarlayabilirse, bu açık kaynak olmayacaktır.

Nükleer teknoloji demokratikleşmemiştir. Gen düzenleme teknolojisi de keyfi olarak kullanılamaz. Her güçlü teknoloji nihayetinde devlet yönetiminin bir aracı haline gelecektir; süper zeka da bir istisna değildir.

Bazı teknoloji liderlerinin ima ettiği, tüketici üretkenliğini artırmakla ilgili değil, insan sonrası gelişim yolunu kontrol etmekle ilgilidir. Çok uluslu ilaç şirketleri buna bir örnektir, gelecekteki ürünler sıradan eczanelerde satılmayacak.

Kamu, AGI ile doğrudan etkileşimde bulunamayacak. Kullanıcı arayüzüne gömülü olan, paketlenmiş ve kısıtlı AI parçalarıyla etkileşimde bulunacaklar. Gerçekten güçlü sistemler gizlenecek, sınırlanacak ve belirli stratejik amaçlara hizmet edecek şekilde eğitilecektir. Çoğu insan farklı görüşler taşısa da, inanç nihayetinde altyapıyla başa çıkamaz.

3. Zaman Yeni Para Oluyor

Bugüne kadar para konfor, güvenlik ve sosyal statü satın alabiliyordu, ancak zaman satın alamıyordu. Bu durum değişiyor. AI'nın genomu çözmesi ve sentetik biyolojinin hızlı gelişimi ile, mühendislik avantajı olarak yaşam süresinin uzadığı bir döneme giriyoruz.

Ama bu bir kamu sağlığı devrimi değil. Gerçek yaşam süresi uzatma, bilişsel güçlendirme ve embriyo optimizasyonu teknolojileri son derece pahalı olacak, sıkı bir şekilde denetlenecek ve siyasi olarak son derece tartışmalı olacaktır. Ülkeler, yaşlanan nüfus nedeniyle baskı altında olduklarından, yaygın uzun ömrü teşvik etmeyeceklerdir.

Bu nedenle, zenginler sadece daha zengin olmayacak, aynı zamanda biyolojik olarak sıradan insanlardan ayrılacaklar. İnsan genetik yapısını değiştirme yeteneği, biyoteknoloji patentleri aracılığıyla normal ölüm eğrisinden kurtulabilen yeni bir ekonomik sınıf yaratacak.

Böyle bir geleceğin geniş çapta yayılması mümkün değil, bu ayrıcalıklı bir yoldur. Uzun ömür, nihai bir lüks haline gelecektir ve sadece az sayıda insana hizmet edecektir. Bu nedenle, çoğu "uzun ömür fonu" kötü performans gösteriyor. Getiri, varoluşun kendisidir ve varoluş ölçeklenemez.

Çatallı Yol: Gelecekteki Üç Tür Medeniyet Biçimi

Günümüz toplumu farklı gelişim yollarına ayrılıyor, her yolun kendine özgü siyasi ve ekonomik özellikleri var:

1. Donuk Kitle (Dijital Fentanil): AI tarafından üretilen dopamin döngüsü, sosyal medya, sanal eğlence, sonsuz bilgi akışı. Aşırı uyarım, beslenme yetersizliği, politik olarak önemsiz. Bu, çoğu insanın yaşam durumu. Ucuz ve büyük ölçekte yaygınlaştırılabilir bir uyuşturucu yöntemi.

2. Bilişsel Elit (Biyolojik Yükseliş): Hem biyolojik hem de zihinsel olarak güçlendirilmiş azınlık bir grup. Ekonomik kazanç peşinde değillerdir, bunun yerine biyoloji ve ölüm üzerinde kontrol arayışındadırlar. Sayıları az, son derece zenginler ve giderek erişilmesi zor hale geliyorlar.

3. Yeni Çağ Ermişleri (Farkındalıklı Çıkış): Üçüncü çıkış yolunu seçen kitle. Ana akım toplumla bağlantılarını koparıyor, makinelerin dışında yaşam anlamını arıyorlar ve insanlık doğasına dair deneyimleri silmeyi amaçlayan bir dünyada insanlığı korumaya çalışıyorlar. Ruhsal olarak zengin, ancak stratejik olarak başarısız olmaya mahkum.

Birinci sınıf insanlar ikinci sınıf insanlara finansman ve altyapı sağlar. Üçüncü sınıf insanlar ise ilk iki sınıfa karşı çıkar.

Çoğu insan akıntıya kapılır, zorla hayatta kalmaya çalışır, ama kendilerinin artık sistemin bir ürünü olduğunu değil, katılımcısı olmadığını bilmezler. Ancak geleceği görebilenler için, çıkış yapmak artık tarafsız bir davranış değil, bir direniş tutumudur.

Parçalanmış Dünyada Net Strateji

Pazar gürültü ile dolup taşıyor. Kripto para, hisse senetleri, çeşitli kazanç oyunları, bunlar sadece isteğe bağlı araçlardır, kurtuluş yolu değildir. Gerçek zorluk, sistem çöküşünden kimlerin hangi koşullarda kaçabileceğidir.

• Para sistemi tasarımı sürekli olarak gerilemektedir.
• Süper zeka, sıradan insanların üretkenlik asistanı olmayacak.
• Biyoteknoloji, zamanı kendisi için kıt bir kaynak haline getirecek.
• Bazı yüksek profilli davalar, gücün hesap vermeme durumunu ortaya koydu.

Bu eğilimleri anladıktan sonra, anahtar artık "piyasayı nasıl yenmek" değil, artık sıradan katılımcılara hizmet etmeyen bir sistemde asimetrik durumlara nasıl hazırlıklı olacağımızdır.

İçgörü, fiyat hareketlerinin yorumlanmasından değil, sistematik düşünceden kaynaklanır.

Çoğu insan makro trendleri görmezden gelir. Birçok kişi, iş işten geçtikten sonra uyanır. Her şeyi feda etseler bile bu işe yaramaz. Çünkü bilinçsiz bir şekilde bir ömür geçirmek, parasız ölmekten daha acıdır.